Wat is hier het algemeen belang? - (nieuwe) strafzaak tegen Willem Engel
Op 20 maart 2024 stond Willem Engel opnieuw voor de rechter. Ditmaal omdat hij zich op 10 oktober 2020 hardop afvroeg of de gijzeling van demonstranten op het Plein in Den Haag wellicht iets is dat valt onder wat in de wet wordt bedoeld met ‘burgerarrest’. Het OM vervolgt hem nu voor opruiing vanwege die uitspraak.
De zitting duurde meerdere uren en mocht vanaf één camera positie worden gefilmd.
Engel zich ter zitting af wat hem wordt verweten; artikel 131 of 132 van het wetboek van strafrecht? Beide gaan over opruiing (dat is oproepen tot). Maar hoe kan een na afloop gemaakt filmpje een oproep zijn tot wat vooraf ging? Wettekst: https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0001854&boek=Tweede&titeldeel=V&artikel=131&z=2016-01-01&g=2016-01-01
Tot welk strafbaar feit riep hij op? Burgerarrest is in zichzelf niet strafbaar, gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag wel. Voorliggende vraag is of is opgeruit (opgeroepen) en of in zijn uitspraak een gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag kan worden begrepen. Is dit opruiing? oordeel zelf.
In het strafproces over wat was voorgevallen op 10 oktober 2020, filmde Potkaars reeds eerder twee zittingen. Op 30 maart 2021 voor de politierechter, en op 30 maart 2022 voor de rechter in een enkelvoudige kamer (één rechter). Deze beeindigde toen de gevangenneming van Engel maar wees de behandeling van de zaak over opruiing op 10 oktober 2020 door naar een meervoudige kamer.
Engel wordt aangeklaagd voor opruiing en voor het niet opvolgen van een politievordering zich uit Den Haag te verwijderen. Na de arrestatie van Engel op 10 oktober 2020 kreeg hij een gebiedsverbod voor 10 dagen opgelegd.
Het demonstratierecht is een onvervreemdbaar recht en kan niet op inhoud beoordeeld, laat staan verboden worden, zoals Jeroen Pols in een voorbespreking met Engel benadrukte. Willem Engel stelt dat de burgemeester van Den Haag zijn bevoegdheden onrechtmatig heeft ingezet en dat rechters daarin zijn meegegaan. Hem werd een gebiedsverbod opgelegd, aldus Engel, omdat de Spoedwet in de Tweede Kamer behandeld zou worden. In het requisitoir van het Openbaar Ministerie kwam naar voren dat het OM Engel als staatsondermijnend risico ziet, vanwege zijn positie als voorman van Viruswaarheid (toen nog Viruswaanzin). Hij zou een anti-coronabeleid nastreven. Daarmee lijkt het OM te bevestigen dat het om een politieke vervolging gaat.
De meervoudige kamer bestond uit rechters dhr. Mr. Pereth, mw. Mr. Van de Griend en voorzitter dhr. Mr. (L.K.) van Zaltbommel en was voor deze zaak een nieuwe samenstelling. Officier van Justitie was mw. Mr. Huisman en Willem Engel werd bijgestaan door dhr. Mr. Ruperti. In de zaal naast drie journalisten, zo’n twintig belangstellenden en agenten in uniform.
Opmerkelijk was dat op dezelfde dag op hetzelfde tijdstip, nog twee andere belangrijke rechtszaken plaatsvonden in het Paleis van Justitie te Den Haag: die van de Biomedische Rekenkamer tegen het ministerie van VWS (onder leiding van rechter Kleijn, waarvan Potkaars een geschreven verslag maakte op Twitter) en de zaak van Richard de Mos.
De zitting van Engel duurde van 13:30 tot ca. 17:30 uur, waarna vanwege de tijd besloten werd de reactie van Engel en Ruperti pas op een later moment te behandelen. Van Zaltbommel bood nog aan de zitting de volgende ochtend voort te zetten, maar Engel had al een afspraak met de politie staan en bovendien waren tijdens het requisitoir nieuwe punten en verwijzingen aangehaald, waarvoor de verdediging zei meer tijd nodig te hebben om die te beschouwen.
Potkaars legde de zitting integraal vast en vroeg Willem Engel na afloop om commentaar. In dit videoverslag zie je een aantal korte fragmenten uit de zitting, gevolgd door het straatinterview. Daarna de rechtszitting die bestond uit een preliminair verweer over ontvankelijkheid van het OM, feiten en onderzoekswensen, een filmfragment van de bewuste demonstratie tot slot gevolgd door het requisitoir van de officier van Justitie. Er is nog geen nieuwe zittingsdatum voor het vervolg van deze zaak vastgesteld.