Vonnis in de strafzaak Willem Engel - livestream

Terwijl lockdowns en maskers begin 2020 iedere Nederlander de anonimiteit probeerden in te persen, duwden ze de tot dan toe onbekende Willem Engel voor het nationale voetlicht. Vanaf juni 2020 werd Willem Engel, mede dankzij de pers, rechters en trollen, misschien wel de bekendste activist tegen het overheidsbeleid van Nederland. In maart 2022 werd hij in voorarrest genomen op verdenking van opruiing, waarna een strafzaak werd gestart waarin op 20 januari 2023 uitspraak wordt gedaan.

Potkaars kreeg toestemming die zitting te filmen en live uit te zenden. De NOS/RTL maakten ook opnamen en ook de rechtbank zelf zond de zitting live uit.

Op 20 januari 2023 werd het vonnis uitgesproken in de strafzaak tegen Willem Engel. Engel werd veroordeeld voor opruiing, op basis van één van zeven social media berichten, ingebracht ter onderbouwing van zijn vervolging. In deze video praat ik na met Willem over de keuzes die de rechtbank maakte in dit vonnis en wat die voor Engel, en wellicht uiteindelijk voor iedere Nederlandse burger, kunnen betekenen.

Willem werd veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een maand. Daarvan heeft hij – zonder dat hij de voorwaarden schond – inmiddels al ruim de helft in voorarrest gezeten. Hij kreeg voor de resterende twee weken een proeftijd van twee jaar. Je zou kunnen zeggen: veroordeeld tot “Gewoon je bek houden, anders sluiten we je op.” Engel had de rechtbank gevraagd het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk te verklaren en getuigen te mogen horen. Ook was de rechter, die in het begin van de vermeende corona pandemie de overheidsmaatregelen in zijn social media uitingen ondersteunde, gevraagd of hij met de kennis van nu tot nieuwe inzichten was gekomen? Rechter Jansen vond het niet nodig zich te verschonen en voegde de term ‘coronacrisiscontext’ toe aan het vonnis. Ook de twee andere verzoeken van Engel zijn door de meervoudige kamer niet ingewilligd.

Zes van de berichten van Engel op social media die waren aangevoerd, bleken geen aanleiding te zijn om hem schuldig te bevinden aan opruiing. De zevende uiting, betreft een Facebook-bericht. Een door Hart van Nederland – zonder Engels toestemming - overgenomen video-fragment. Het fragment werd door het OM bij de massa-aangifte gevoegd en betrof, volgens strafrechter Jansen, een reactie op een verboden demonstratie. Het bericht werd echter geplaatst vóórdat de voorzieningenrechter de demonstratie verboden had en is bovendien door HvN uit zijn context gehaald. Het demonstratieverbod werd uitgeroepen door interim burgemeester Remkes van Den Haag, die, aldus Engel, daarmee buiten zijn boekje ging. Engel ziet dit vonnis als de eerste stap in een reeks. Volgende stappen zijn o.a. een procedure tegen voormalig interim burgemeester Remkes en het hoger beroep tegen de veroordeling van 20 januari 2023.

Wat is dan precies die uiting waaruit opruiing blijkt en waarvoor je een proeftijd van twee jaar krijgt met een gevangenisstraf van een maand bij overtreding? Wat is de uiting die zo erg is dat je er straf voor verdient in Nederland?
Citaat uit het vonnis:

Uitlating 4

“De rechter heeft Viruswaanzin verboden om de demonstratie te organiseren. Wij, op persoonlijke titel, zijn zondag op het Malieveld. Ik nodig iedereen uit te komen. Het is ons recht om te demonstreren. Dit mogen wij doen. Daar kan niemand ons bij tegenhouden en we hebben heel veel organisaties achter ons”, en/of “Dit is ons land en het is afgelopen. Het is afgelopen met deze onzin. Wij gaan demonstreren zondag op het Malieveld. Niet namens Viruswaanzin, wel in de geest van Viruswaanzin, dus ik hoop dat jullie allemaal mee komen. In liefde en geduld. Natuurlijk non violent en non cooperation”

Deze tekst heeft de verdachte uitgesproken in een livestream op Facebook op 26 juni 2020.

De uitlating bevat een duidelijke en directe oproep om op 28 juni 2020 te gaan demonsteren op het Malieveld. De woorden in de uitlating ‘niemand kan ons tegenhouden’, ‘het is afgelopen’ en ‘het is afgelopen met deze onzin’ laten onmiskenbaar het doel zien van de oproep. De verdachte wenst zich niet neer te leggen bij het verbod, vindt het verbod maar onzin en het moet daarmee afgelopen zijn. Met deze bewoordingen roept hij op tot een demonstratie op het Malieveld op 28 juni 2020. De woordkeuze in de uitlating, de toonzetting en de coronacrisiscontext onderschrijven dit opruiende karakter. De verdachte roept daarmee op tot een verboden demonstratie zoals bedoeld in artikel 11 lid 1 sub a Wet openbare manifestaties (Wom).

Direct voor, na en om de tenlastegelegde uitlating zegt de verdachte in hetzelfde bericht:

“Ongelooflijk maar waar, ik had niet voor mogelijk gehouden dat de dictatuur zich zo erg liet kennen. We kunnen nu spreken van het ophouden van de democratische rechtsstaat.” (…) “We gaan naar Den Haag. Ik kan je zeggen we gaan naar Den Haag.” (…) “Het is niet tegen te houden. Bouw in Verzet die komt waarschijnlijk met 500 trekkers dus maak je geen zorgen. We openen de snelwegen als dat moet.”(…) “Wat heel goed afgelopen keer heeft gewerkt is dat iedereen alert was en heel veel heeft opgenomen daardoor is het niet gelukt om ons te framen of weg te zetten. Dit gaan we weer doen. We zullen ook een hele duidelijke instructie geven over hoe het nog beter kan. En dit kunnen we niet laten gebeuren mensen. Gister einde van de rechtsstaat vandaag weer de politiek die onze rechten afneemt. Hoe duidelijk moet het worden? Hoe duidelijk moet het worden? Natuurlijk hebben we weer een spoed kort geding aangetekend, maar daar hebben we niet heel veel vertrouwen in en er ook niet op wachten.” (…) “Tot snel mensen we gaan er een feestje van maken zondag op het Malieveld.”

Uit deze bewoordingen, die context geven aan de oproep, blijkt overduidelijk dat het de verdachte menens was. Daarbij springt in het bijzonder één opmerking van de verdachte treffend in het oog. ‘Het is niet tegen te houden. Bouw in Verzet die komt waarschijnlijk met 500 trekkers dus maak je geen zorgen. We openen de snelwegen als dat moet.’ Hieruit blijkt dat niets en niemand de verdachte kan tegenhouden om in grote getale naar het Malieveld in Den Haag te komen om te demonstreren en een verbod al helemaal niet. Dit onderstreept het opruiende karakter van de oproep nadrukkelijk. Het spreekt vanzelf dat de coronacrisiscontext maakt dat de oproep is gericht aan inwoners van een land in crisis wat een en ander nog klemmender maakt.

Het opzet van de verdachte is in generieke zin dus gericht geweest op het deelnemen aan een verboden demonstratie. Daarbij mag bovenal niet uit het oog worden verloren dat de verboden demonstratie van 21 juni 2020 die, zoals algemeen bekend is, volledig uit hand was gelopen vijf dagen voor deze oproep plaatshad.

bewust fragment destijds op hart van Nederland

analyse door Willem Engel op deze door het OM ingebrachte uiting

 
 

Met Potkaars deed ik verslag van de uitingen door Engel en van de (vele) rechtszaken. In 35 minuten zie je in deze samenvatting wat voorafging aan het vonnis in het proces waarin Willem Engel de verdachte is. Fragmenten zijn genomen uit reportages die je oa. hier kunt terugzien:

Je kunt deze samenvatting ook zelf op je social media kanaal zetten via deze download: https://www.filemail.com/d/zdmxmrqxlswtjzt

rechtszakenRico Brouwerwillem engel, rechtszaak, opruiing, strafzaak, willwm, engel, vonnis, potkaars, rico brouwer